Filtr oleju to jeden z najważniejszych elementów układu smarowania silnika, którego zadaniem jest oczyszczanie oleju z zanieczyszczeń takich jak pył, opiłki metalu, sadza czy produkty uboczne spalania. Jego prawidłowe działanie zapewnia optymalną ochronę silnika przed zużyciem, poprawiając jego wydajność i żywotność.

Budowa filtra oleju

1. Obudowa filtra:

   • Wykonana z metalu (stal) lub tworzywa sztucznego.
   • Chroni wewnętrzne elementy filtra i jest odporna na wysokie ciśnienie oraz temperaturę.

2. Medium filtracyjne:

   • Kluczowy element filtra.
   • Wykonane z warstw włóknin syntetycznych, papieru celulozowego lub ich kombinacji.
   • Usuwa zanieczyszczenia o różnej wielkości, zatrzymując nawet drobne cząstki.

3. Zawór obejściowy (bypass):

   • Zapewnia przepływ oleju w przypadku zatkania filtra.
   • Chroni silnik przed niedoborem oleju, nawet gdy filtr jest zabrudzony.

4. Zawór przeciwzwrotny:

   • Zatrzymuje olej wewnątrz filtra po wyłączeniu silnika.
   • Zapobiega suchym startom poprzez natychmiastowe dostarczanie oleju przy ponownym uruchomieniu.

5. Uszczelka:

   • Zamontowana na krawędzi filtra.
   • Zapewnia szczelność między filtrem a gniazdem w silniku.

Rodzaje filtrów oleju

1. Filtry pełnoprzepływowe:

   • Olej przepływa przez cały wkład filtracyjny.
   • Zatrzymuje większość zanieczyszczeń przed wprowadzeniem oleju do silnika.
   • Stosowane w większości nowoczesnych pojazdów.

2. Filtry bocznikowe (by-pass):

   • Filtrują tylko część oleju, która przepływa przez system.
   • Usuwają drobniejsze zanieczyszczenia niż filtry pełnoprzepływowe.
   • Często stosowane w pojazdach ciężarowych i maszynach przemysłowych.

3. Filtry mechaniczne:

   • Tradycyjne filtry, które zatrzymują zanieczyszczenia na medium filtracyjnym.

4. Filtry magnetyczne:

   • Dodatkowe magnesy wewnątrz obudowy wychwytują metalowe opiłki z oleju.

5. Filtry hybrydowe:

   • Łączą technologię pełnoprzepływową i bocznikową, oferując wyższą skuteczność filtracji.

6. Wkłady filtracyjne:

   • Same elementy filtracyjne, stosowane w systemach bez obudowy jednorazowej (np. w niektórych silnikach wysokoprężnych).

Funkcje filtra oleju

1. Oczyszczanie oleju:

   • Usuwa zanieczyszczenia, takie jak kurz, sadza, opiłki metalu czy resztki uszczelnień.

2. Ochrona silnika:

   • Chroni przed zużyciem i uszkodzeniami spowodowanymi przez cząstki ścierne.

3. Zapewnienie optymalnej pracy układu smarowania:

   • Filtr dba o stały przepływ czystego oleju pod odpowiednim ciśnieniem.

4. Przedłużenie żywotności oleju:

   • Ogranicza degradację oleju poprzez usuwanie zanieczyszczeń.

Problemy związane z filtrem oleju

1. Zatkanie filtra:

   • Powoduje ograniczenie przepływu oleju, co może prowadzić do niedostatecznego smarowania silnika.
   • W przypadku braku bypassu może dojść do uszkodzenia silnika.

2. Wycieki:

   • Nieszczelna uszczelka lub niewłaściwy montaż mogą powodować wycieki oleju.

3. Zanieczyszczony olej:

   • Filtr o słabej jakości lub zbyt długo eksploatowany nie zatrzymuje skutecznie zanieczyszczeń.

Wymiana filtra oleju

1. Częstotliwość wymiany:

   • Zgodnie z zaleceniami producenta pojazdu (zazwyczaj co 10 000–15 000 km lub podczas każdej wymiany oleju).
   • W trudnych warunkach eksploatacyjnych, takich jak jazda w dużym zapyleniu lub częste krótkie trasy, wymiana może być konieczna częściej.

2. Proces wymiany:

   • Odkręcenie starego filtra.
   • Sprawdzenie stanu uszczelki.
   • Nałożenie niewielkiej ilości nowego oleju na uszczelkę nowego filtra.
   • Dokładne dokręcenie nowego filtra.

3. Dobór odpowiedniego filtra:

   • Ważne jest stosowanie filtrów zgodnych ze specyfikacją producenta pojazdu.

Zalety regularnej wymiany filtra oleju

1. Ochrona silnika:

   • Zapobiega przedostawaniu się zanieczyszczeń do kluczowych podzespołów.

2. Utrzymanie wydajności:

   • Filtracja wspiera efektywną pracę oleju, co wpływa na lepsze smarowanie i chłodzenie.

3. Zmniejszenie ryzyka awarii:

   • Czysty olej zapobiega nadmiernemu zużyciu mechanizmów.

Filtr oleju jest krytycznym elementem układu smarowania, który bezpośrednio wpływa na kondycję silnika i jego trwałość. Regularna wymiana filtra oraz stosowanie wysokiej jakości części gwarantują nie tylko bezawaryjną pracę pojazdu, ale także redukcję kosztów związanych z potencjalnymi naprawami.